Cz. I. Astrologia hellenistyczna
O historii astrologii można poczytać w wielu różnych opracowaniach. Nie wyznaczam sobie tak ambitnego planu, by ją tutaj przedstawić. Opisuję za to w wielkim skrócie poszczególne okresy i najważniejszych przedstawicieli. Ten zarys w pigułce stanowi próbę uporządkowania pewnych informacji, które każdy fan tradycyjnego podejścia powinien przyswoić.
Początki astrologii sięgają kultury mezopotamskiej. Owa astrologia nie była jednolita, a raczej miała różne etapy swojego rozwoju. Horoskopy urodzeniowe rozwinęły się ok VI w. p.n.e. To one najbardziej przypominają znane nam analizy. W tym podejściu świat stanowił całość, a astrologia osadzała się na prawie odpowiedników (sympatii). Charakterystyczne było również akcentowanie roli Księżyca (w podejściu egipskim ważniejsze było Słońce).
W III w. p.n.e. w okresie podbojów Aleksandra Wielkiego przeniknęły do ówczesnego świata dwie rywalizujące ze sobą tradycje: chaldejska i egipska. To ten wielki wódz otworzył kanał na wpływy blisko i daleko-wschodnie (kontrowersyjne relacje między dżjotiszą a astrologią zachodnią wciąż pozostają pod znakiem zapytania, tzn. co wpłynęło, na co). I to one stanowią kanwę tradycyjnego podejścia do astrologii. Okres hellenistyczny w astrologii datuje się na przełom II i I w.p.n.e., aż do VII w., kiedy to wpływy arabskie zmieniły postać nauki o relacjach człowieka z Kosmosem.
Pierwszy traktat astrologiczny okresu hellenistycznego został napisany przez tajemniczego Marka Maniliusza. Jest on osobliwy, ale można powiedzieć, że ten dawny astrolog był prekursorem Wojciecha Jóźwiaka, gdyż pierwszy stosował podział na 8 domów. Kolejny astrolog, którego każdy fan tradycyjnego podejścia musi znać, to Doroteusz z Sydonu, który pozostawił po sobie bogatą literaturę pełną opisów horoskopów. Tym, co stanowi o jego specyficznym podejściu jest akcentowanie roli władców troistości, gdyż bardzo cenił tę technikę. Zajmował się on zarówno astrologią horarną, jak i elekcyjną.
Wettiusz Walens wyróżniał się tym, że próbował zestawić podejścia egipskie i chaldejskie. Tym, co odróżniało go od współczesnego mu Ptolemeusza, było jego praktyczne oraz duchowe podejście. W swoim tekście omówił bardzo wiele horoskopów i podał szereg przykładów, podczas gdy Ptolemeusz raczej był oszczędny (dlatego zarzuca mu się, że nie praktykował astrologii, a jedynie kompilował). Zasługą tego drugiego jest na pewno niesamowite usystematyzowanie i uporządkowanie astrologicznych technik.
Bardzo duchowe i głębokie podejście prezentował Firmikus Maternus, który z zawodu był prawnikiem. Na pewno jednym z jego większych osiągnięć jest opisanie... horoskopu wszechświata (thema mundi).
Skrótowe zestawienie
Astrologia zachodnia: starożytność
Doroteusz z Sydonu I w., Carmen Astrologicum [Pieśń astrologiczna];
Marek Maniliusz I w.; podział na 8 domów;
Wettiusz Walens 8.02.120-ok.190 r., Anthologiae [Zbiory];
Klaudiusz Ptolemeusz II w., Czworoksiąg, Almagest;
Firmikus Maternus, ok. 280-ok.360, Mathesis [Nauka]; horoskop wszechświata;
Paweł z Aleksandrii, IV w.;
Hefajstion z Teb, 26.11.380 r.; horoskop cesarza Hadriana;
Retoriusz z Egiptu, VI bądź VII w.
Astrologia arabska:
Masha'Allah 740–815 r., horoskop Bagdadu;
'Umar al-Tabarī, ok. 815;
Sahl bin Bishr, IX w.;
Al-Kindī 801-870, Czterdzieści rozdziałów;
Abu Ma'shar 787-886; O wielkich koniunkcjach.
Astrologia średniowieczna:
Abraham Ibn Ezra, XII w.,
Guido Bonatti, XIII w.
Astrologia renesansowa:
Regiomontanus (Johann Müller), 1436-1476 r.,
Jean Baptiste-Morin,1583-1656, Astrologia Gallica;
William Lilly, 1602-1681, Christian Astrology;
Placidus de Tito, 1603-1668 r.
Dla zainteresowanych tematem:
Gijsen, A. van, Astrology I: Introduction, [w:] Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, red. W. Hanegraaff, s. 109-110.
Bara J.F., Astrology II: Antiquity, [w:] Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, red. W. Hanegraaff, s. 110-119.
Stuckrad, C.K.M. Von, Astrology III: Middle Ages [w:] Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, red. W. Hanegraaff. s. 119-128.
Faracovi, O.P., Astrology IV: 15th -19th century [w:] Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, red. W. Hanegraaff, s. 128-136.
Hammer, O.K., Astrology V: 20th century [w:] Dictionary of Gnosis and Western Esotericism, red. W. Hanegraaff, s.137-141.
Dykes B., Traditional Astrology For Today. An Introdution, Cazimi Press, Minneapolis, Minnesota 2011.
Włodarczyk J., Astrologia. Historia, mity, tajemnice, Świat Książki, Warszawa 2008.
Artykuł dostępny online o hellenistycznych astrologach:Project Hindsight.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz